Prace 2023

Każde pokolenie w sztuce układa sobie własną „genealogię”, dokonuje przewartościowania całego dziedzictwa artystycznego. Niewątpliwie dużą rolę odgrywają tu przejściowe gusta, mody i upodobania, ale dokonują się też przewartościowania trwałe, wymierzona zostaje sprawiedliwość, naprawiane błędy i pomyłki.

Ogromną rolę w powstaniu i rozwoju sztuki nowoczesnej odegrało zjawisko pogłębienia i wyostrzenia świadomości artystycznej naszego czasu, związane z rozszerzeniem horyzontu, znajomości sztuki. Po raz pierwszy w dziejach człowiek interesujący się sztuką, a zwłaszcza artysta może objąć całość sztuki. Złożyło się na to wiele czynników zewnętrznych, materialnych. Badania naukowe, archeologiczne i inne udostępniły nam nowe obszary. Odkrycie grot Lascaux i stosunkowo świeże odkrycie tysięcy fresków w jaskiniach na Saharze rzuciło nowe światło na całą sztukę prehistoryczną. Wzrosła nasza znajomość sztuki prekolumbijskiej oraz starej wysoko rozwiniętej sztuki afrykańskiej Beninu i Ife, liczącej parę stuleci. Wzrosła wreszcie nasza znajomość sztuki współczesnej ludów pierwotnych, sztuki dziecka i sztuki ludowej. Ten rozszerzony horyzont pozwala w innym świetle spojrzeć na sztukę europejską, daje świadomość miejsca, w którym się dziś sztuka znajduje. Pozwala także zauważyć, że sztuka nieprzedstawieniowa i deformacja w sztuce nie jest bynajmniej wynalazkiem obecnych czasów.

Ta znajomość całego obszaru sztuki ma swoje niebezpieczeństwa: zbytniego ulegania wpływom i pokusy naśladownictwa. Dla prawdziwego artysty jednak te niebezpieczeństwa nie są istotne; potrafi on zawsze przyswoić sobie to, czego potrzebuje jego warsztat twórczy, i znaleźć własną drogę i własny wyraz, znajdując także własnych „przodków”.